Myślę, że mamy szczególne zobowiązanie wobec Andrzeja Panufnika, jednego z najważniejszych kompozytorów XX wieku, który wyjechał z Polski i Polska o nim zapomniała z powodów politycznych. To był pewien gest, który on wykonał, bardzo czytelny i bardzo istotny. I na pewno jest taką postacią, którą przez te wszystkie lata, właściwie do 1977 roku – od momentu wyjazdu w latach 50. – wymazano z polskiej kultury kompletnie. Potem zaczął się pojawiać na Warszawskiej Jesieni. Nie on osobiście, ale jego utwory. I ta pamięć o nim po 1990 roku, kiedy przyjechał do Polski, coraz bardziej była przywracana.
Sami mieliśmy udział w pierwszej cyfrowej próbie pokazania Andrzeja Panufnika światu – było to parę lat temu, wyszedł taki CD-rom z jego utworami i z informacją o życiu i twórczości.
Natomiast myślę, że ta kolekcja, po „Trzech Kompozytorach”, będzie miała bardzo szczególne znaczenie i będzie jedną z prób wypełnienia tego zobowiązania wobec Andrzeja Panufnika jako kompozytora. Pamiętajmy, że był też wspaniałym dyrygentem i osobą, która w brytyjskim, światowym, europejskim życiu muzycznym bardzo silnie funkcjonowała przez te wszystkie lata, kiedy był właściwie nieobecny w Polsce, więc tym większe to zobowiązanie.
Ja osobiście jestem wielkim miłośnikiem jego kwartetów i te utwory szczególnie chcę Państwu polecić. I jeszcze chcę powiedzieć o jednej rzeczy, która, myślę, jest ważna, bo wszyscy znamy tę melodię i szczególnie w okresie, kiedy przypominamy sobie o powstaniu warszawskim, nucimy ją, śpiewamy, słyszymy, a nie wiemy, że napisał ją Andrzej Panufnik – a więc Warszawskie dzieci to jest piosenka, którą on skomponował.
Jest jeszcze taka anegdota, chyba o jednym z pierwszych utworów, jakie Andrzej Panufnik napisał. To była piosenka do słów Hemara, którą skomponował i która została prawykonana w czasie spektaklu w jednym z warszawskich teatrów. On niestety nie mógł na ten spektakl pójść , bo nie był pełnoletni. Była jego rodzina, potem mu opowiadali, jak było. No i nagle młody Andrzej Panufnik – to jeszcze było przed wojną oczywiście – stał się bardzo zamożnym młodym człowiekiem, ponieważ płacono już wtedy tantiemy.
Michał Merczyński – polski manager i animator kultury, twórca festiwalu teatralnego Malta, były dyrektor Narodowego Instytutu Audiowizualnego.
Posłuchaj listy utworów
- I Kwartet smyczkowy | Andrzej Panufnik
- II Kwartet smyczkowy „Messages” | Andrzej Panufnik
- III Kwartet smyczkowy „Wycinanki” | Andrzej Panufnik
- Ach, pardon | Andrzej Panufnik
