Bardzo trudno jest znaleźć prosty klucz, którym posługujemy się, dokonując wyborów artystycznych, estetycznych, emocjonalnych. Często bywa tak, że nie jesteśmy w stanie oprzeć się jakiemuś artefaktowi, nie tylko z powodu podziwu, jakim go darzymy, albo jego wartości, w której upatrujemy źródeł naszego własnego rozwoju, ale po prostu dlatego, że działa na naszą podświadomość bez pośrednictwa refleksji i rozświetla naszą duchowość, umożliwiając poszerzenie pola pozawerbalnej, a nawet pozarozumowej percepcji. Dlatego, że bezwiednie ulegamy jego sile, jego pięknu, jego idei. Zostajemy zapłodnieni. I jest już za późno na ocenę ex post. Dokonuje się mimowolna personifikacja takiego dzieła i potem już jedynie podążamy śladem owej tak istotnej w naszym bycie postaci. Czasami ją porzucamy. Czasami – ona nas. Czy wybór Kwartetu, Preludiów i fugi czy III Symfonii Witolda Lutosławskiego oznacza, że Koncert na orkiestrę, Muzykę żałobną czy Mi-parti cenię mniej? Czy zawładnięcie moją wyobraźnią przez Koncert wiolonczelowy Krzysztofa Pendereckiego z lat 70. przekreśla mój podziw dla Anaklasis czy Diabłów z Loudun? Czy uwielbienie dla II Kwartetu Henryka Mikołaja Góreckiego wyklucza poddanie się magii III Symfonii? Nie. Mój wybór wynikł z istotnego namysłu, który jednak poprzedził jeszcze bardziej istotny impuls.
Posłuchaj listy utworów
- Grave. Metamorfozy na wiolonczelę i fortepian | Witold Lutosławski
- Koncert na orkiestrę (dyr. Witold Lutosławski) | Witold Lutosławski
- Preludia i fuga na 13 instrumentów smyczkowych | Witold Lutosławski
- III Symfonia | Witold Lutosławski
- Kwartet smyczkowy | Witold Lutosławski
- Muzyka żałobna na orkiestrę smyczkową | Witold Lutosławski
- Mi-parti na orkiestrę | Witold Lutosławski
- I Koncert wiolonczelowy | Krzysztof Penderecki
- Anaklasis na orkiestrę smyczkową i 6 grup perkusyjnych | Krzysztof Penderecki
- Diabły z Loudun | Krzysztof Penderecki
- Recitativa i ariosa „Lerchenmusik” op. 53 | Henryk Mikołaj Górecki
- II Kwartet smyczkowy „Quasi una fantasia” op. 64 | Henryk Mikołaj Górecki
- III Symfonia „Symfonia pieśni żałosnych” op. 36 | Henryk Mikołaj Górecki
