Klasyczny dramat Maxa Frischa w reżyserii – debiutującego w tej roli w Teatrze Telewizji – Jana Holoubka i pierwsza po 60 latach telewizyjna realizacja tego tekstu. Z inscenizacyjnym rozmachem i sporą dozą formalnego humoru Holoubek buduje świat satyry na społeczne uśpienie, gorzką, ironiczną opowieść o konformizmie, wygodzie i mechanizmach wyparcia, które rządzą współczesnym społeczeństwem. Skonfrontowany z realnym niebezpieczeństwem ze strony podpalaczy (Mariusz Jakus, Łukasz Simlat), Biedermann – w tej roli Andrzej Seweryn – pozostaje niezdolny do sprzeciwu, do reakcji, działania. Wypiera zagrożenie do tego stopnia, że gotów jest raczej użyczyć podpalaczom zapałek, niż przyznać, że ktoś właśnie szykuje mu w domu ognisko. Frisch pokazuje, że prawdziwym powodem każdej politycznej katastrofy jest tyleż uporczywość sprawców, co bezczynność świadków, a „Biedermann i podpalacze” pozostaje wciąż boleśnie aktualną przypowieścią o winie zrodzonej z bierności i o tym, jak każde społeczeństwo zaczyna korodować i pękać od: „To nie moja sprawa”.
Jednoaktową „sztukę dydaktyczną bez dydaktyki” pt. „Biedermann i podpalacze” napisał Frisch pierwotnie jako słuchowisko radiowe (1953), później sam adaptował tekst dla sceny (prapremiera w Zurychu, 1957). Prapremiera polska odbyła się w 1959 r. w Teatrze Współczesnym w Warszawie w reżyserii Erwina Axera. W 1964 roku Erwin Axer przygotował wersję telewizyjną swojego głośnego przedstawienia.
Tak o swojej realizacji mówi Jan Holoubek:
Mimo, że sztuka została napisana w połowie XX wieku, nie straciła nic ze swojej aktualności. Pod płaszczykiem czarnej komedii kryje się niezbyt radosne przesłanie. Moim ulubionym jej fragmentem jest ten, w którym jeden z podpalaczy Eisenring tłumaczy Biedermannowi, że najlepszym kamuflażem dla niecnych zamiarów, jest mówienie prawdy. Dlaczego? Ponieważ ludzie w nią nie wierzą. Znajdują setki wytłumaczeń, byle nie dopuścić do siebie absurdu, który im zagraża. (…) Czyż nie stajemy się właśnie świadkami i potencjalnymi ofiarami kolejnego podpalenia świata? Moim zdaniem tak. A komu wręczamy zapałki? To pozostawiam widzom do własnej oceny.
Wstęp
Wstęp bezpłatny, liczba miejsc ograniczona. Aby mieć pewność wejścia, należy wypełnić formularz rejestracyjny. Osobom, które nie zarejestrowały się, udostępnimy niewielką liczbę wejściówek na miejscu, bezpośrednio przed startem wydarzenia.
Pokaz odbędzie się się w sali Ziemia Obiecana na I piętrze.
Twórcy
Autor: Max Frisch
Przekład: Sława Lisiecka
Scenariusz i reżyseria: Jan Holoubek
Scenografia: Marek Warszewski
Kostiumy: Weronika Orlińska
Muzyka: Aleksander Dębicz
Zdjęcia: Maciej Edelman
Montaż: Rafał Listopad
Obsada:
Andrzej Seweryn
Iwona Wszołkówna
Mariusz Jakus
Łukasz Simlat
Paweł Paprocki
Maria Ciunelis
Paulina Gałązka
Dariusz Wnuk
Marcin Januszkiewicz
(sekstet wokalny proMODERN)
Marta Czarkowska
Katarzyna Szymkowiak-Czarnowska
Martyna Jankowska
Adam Sławiński
Krzysztof Chalimoniuk
Miłosz Kondraciuk