Filmy
Zbiór filmowy należy do jednego z największych wśród europejskich archiwów filmowych i obejmuje:
- 2 000 polskich filmów fabularnych od roku 1908 do lat współczesnych
- 160 filmów przedwojennych
- 100 000 polskich filmów dokumentalnych i krótkometrażowych
- 2 000 polskich filmów animowanych
- 15 000 filmów zagranicznych
Filmy przedwojenne oraz polonika (filmy zagraniczne z udziałem polskich twórców) stanowią najcenniejszą część kolekcji, ze szczególnym wyróżnieniem filmów z udziałem wielkiej gwiazdy kina niemego Poli Negri.
Ninateka.pl
Filmoteka prowadzi serwis VOD Ninateka, na którym od wielu lat publikuje polskie filmy fabularne i dokumentalne, rejestracje spektakli i koncertów, animacje, słuchowiska i publicystykę.
Kolekcja
Zalążkiem kolekcji Filmoteki Narodowej był zbiór kopii filmowych gromadzonych przez PWST w Łodzi od momentu jej założenia do roku 1955, który został przekazany nowo powołanemu Archiwum Filmowemu w Warszawie. Przez dziesięciolecia kolekcję wzbogacały filmy dystrybuowane w polskich kinach, dary, wymiany z archiwami członkowskimi Międzynarodowej Federacji Archiwów Filmowych (FIAF) czy zakupy od osób prywatnych. Po roku 1989 zbiór został powiększony o archiwa produkcyjne zlikwidowanych państwowych wytwórni filmowych i studiów. Od 1996 roku obowiązuje prawo depozytu obowiązkowego.
Odkrycia
Zniszczenie dorobku polskiej kinematografii w czasie II wojny światowej zmusiło Filmotekę do poszukiwania filmów sprzed 1939 roku w archiwach zagranicznych i u dystrybutorów polonijnych, głównie w USA i Kanadzie. To źródła około 70% odnalezionych tytułów. W ten sposób do Filmoteki sprowadzono kopię najstarszego filmu polskiej produkcji – „Pruskiej kultury” z 1908 roku.
Akcja poszukiwania zaginionych filmów trwa do dziś i corocznie owocuje nowymi odkryciami.
- Koniec lat 90. – odkrycie filmów fabularnych „Mocny człowiek” (1929) w reż. Henryka Szaro i „Kult ciała” (1930) w reż. Michała Waszyńskiego w Królewskim Archiwum Filmowym w Brukseli.
- 2003 – w Bundesarchiv w Berlinie odkryto film fabularny „Ludzie bez jutra” (1919) w reż. Aleksandra Hertza oraz sprowadzono z Filmmuseum w Amsterdamie kopię filmu „Tajemnica pokoju nr 100” (1914) z udziałem Aleksandra Zelwerowicza i Stefana Jaracza.
- 2005 – do zbiorów Filmoteki trafiła kopia filmu Michała Waszyńskiego „Kocha, lubi, szanuje” (1934) z udziałem Eugeniusza Bodo i Lody Halamy; kopię odnaleziono w archiwum francuskim w Bois d’Arcy.
- Odnaleziono także fragmenty polskich niemych filmów, m.in. fragmenty „Iwonki” (1925) w reżyserii Emila Chaberskiego i „Ziemi obiecanej” (1927) w reżyserii Aleksandra Hertza i Zbigniewa Gniazdowskiego oraz sprowadzono liczne filmy dokumentalne z amerykańskiego archiwum Library of Congress.
Digitalizacja
Część kolekcji ze zbioru polskiej kinematografii została zdigitalizowana. Wybrane filmy zrekonstruowano cyfrowo w projektach Nitrofilm i Repozytorium Cyfrowe.
Od 2012 roku na stronie internetowej projektu Repozytorium prezentowane są efekty tych prac wraz z opisami opartymi na oryginalnych dokumentach produkcyjnych, a także z głosami prasy oraz komentarzami ekspertów z różnych dziedzin.
